Is é inniu, an 28 Meán Fómhair, Lá Domhanda an Chonfaidh 2020. Ní raibh aon chás den chonfadh in Éirinn ó 1903 agus tá polasaithe i bhfeidhm ag an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara (DAFM) chun go leanfar de sin. Ach, tá baol confaidh i gcónaí ann don tír, agus tuairiscíodh cásanna i bpeataí agus i bhfiadhúlra ar fud na hEorpa le blianta beaga anuas. Tá an deis á tapú ag an Roinn le béim a leagan ar an tábhacht a bhaineann le bheith airdeallach ar chonfadh ar bhonn leanúnach, go háirithe má tá tú ag tabhairt peata thar lear nó á thabhairt isteach sa tír.

Ciallaíonn níos mó gluaisteachta peataí ainmhithe ar fud na hEorpa nár mhór dúinn a bheith airdeallach an t-am ar fad. Tá a chuid féin le déanamh ag gach duine in Éirinn ina thaobh sin - an tslí is mó a d'fhéadfaí confadh a thabhairt isteach sa tír ná trí allmhairiú peataí nó ainmhithe andúchasacha. Baineann éagsúlachtaí le ceanglais reachtúla chun peataí agus ainmhithe andúchasacha a allmhairiú ag brath ar speiceas na n-ainmhithe agus a dtír dúchais. Is féidir tuilleadh eolais le fáil ar láithreán gréasáin na Roinne anseo. Ag brath ar a dtír dúchais, d'fhéadfadh go mbeadh gá peataí agus ainmhithe andúchasacha a bheith vacsaínithe in aghaidh confaidh sula dtabharfar isteach sa tír iad. Tá sé tábhachtach na riachtanais dlí a thuiscint má tá peataí agus ainmhithe andúchasacha á n-allmhairiú agat agus cloí leis na riachtanais sin.

Tá an confadh ar cheann de na galair zónóiseacha is marfaí ar domhan agus faigheann nach mór 59,000 duine bás gach bliain mar gheall air. 'End Rabies: Collaborate. Vaccinate' téama Lá Domhanda an Chonfaidh 2020 agus is é an aidhm leis cuidiú linn dul i ngleic leis gconfadh sa chaoi is nach mbeidh aon duine ag fáil bháis mar gheall ar chonfadh cainíneach faoin mbliain 2030. Tá imeachtaí á n-eagrú ag eagraíochtaí rannpháirteacha chun cuidiú le feasacht a ardú.

Galar é confadh a chaithfear a thuairisciú sa tír seo, rud a chiallaíonn, de réir dlí, má tá amhras ort go bhfuil confadh ar ainmhí, ní mór duit an DAFM a chur ar an eolas láithreach, trí dhul i dteagmháil le hOifig Tréidliachta Réigiúnach do cheantair. Is féidir tuilleadh eolais maidir le confadh a fháil ar láithreán gréasáin na Roinne anseo, agus is féidir eolas faoi pheataí a thabhairt isteach sa tír a fháil anseo.

Is é téama an Chomhaontais Dhomhanda um Chonfadh a Rialú na bliana seo: vacsaíniú agus comhoibriú.  

Cuireann an téama na príomhcheisteanna reatha maidir le díothú confaidh i gcuimhne dúinn i mbeagán focal, is iad sin:

• an aidhm Náid a bhaint amach faoi 30
• an tábhacht a bhaineann le madraí a vacsaíniú agus le próifiolacsas iarnochta
• ag gá atá ann iarracht i gcomhar a bheith againn chun an galar trasteorann seo a dhíothú.

Nótaí d'eagarthóirí:

• Eagraíonn an Comhaontas Domhanda um Chonfadh a Rialú Lá Domhanda an Chonfaidh agus is é seo an 14ú bliain aige. Is féidir teacht ar eolas breise anseo.
• Measann an Eagraíocht Dhomhanda um Shláinte Ainmhithe (OIE) go bhfaigheann nach mór 59,000 duine bás ar fud an domhain gach bliain de bharr confaidh agus tá confadh forleathan in 150 tír/críoch ar fud an domhain go fóill. OIE link
• Greim ó mhadra is cúis le básanna daonna den chuid is mó agus is i measc leanaí i dtíortha atá i mbéal forbartha is mó a tharlaíonn sé. Is féidir an chuid is mó de na básanna sin a chosc ach feasacht i measc an phobail agus rochtain ar an vacsaín chainíneach chonfaidh a mhéadú.
• Chomh luath agus a dtugtar comharthaí Confaidh faoi deara tá an galar marfach d'ainmhithe agus do dhaoine i mbeagnach gach cás dá leithid.
• Chun confadh a dhíothú, beidh gá le cur chuige ildisciplíneach One Health idir na húdaráis sláinte, tréidliachta agus áitiúla. Is féidir deireadh a chur le confadh má oibrímid as lámh a chéile.
• In 2015, d'fhógair an Eagraíocht Dhomhanda um Shláinte Ainmhithe (OIE), an Eagraíocht Dhomhanda Sláinte (WHO), Foras Bia agus Talmhaíochta na Náisiún Aontaithe (FAO) le páirtithe, an Comhaontas Domhanda um Chosc ar Chonfadh/Comhaontas Domhanda um Chonfadh a Rialú (GARC) an creat deireadh a bheith le confadh faoin mbliain 2030.
• Banc Vacsaíne in aghaidh Confaidh an OIE: madraí a vacsaíniú inniu chun daoine a thabhairt slán amárach. Trí vacsaíní d'ardchaighdeán a chur ar fáil, tá banc vacsaíne an OIE ábalta cuidiú le tíortha feachtais vacsaínithe a chur i bhfeidhm agus a gcuid a dhéanamh chun confadh a fhaigheann daoine ó mhadraí a dhíothú. Tuilleadh eolais anseo
• Is féidir teacht ar fhíseán an Choimisiúin Eorpaigh ‘EU pet passports and the fight against rabies' anseo.
• Is galar é an confadh is gá a chur in iúl i bPoblacht na hÉireann. Má tá amhras ort go bhfuil an confadh ar ainmhí, ní mór duit an Roinn Talmhaíochta, Bia agus Mara a chur ar an eolas láithreach, trí dhul i dteagmháil le hOifig Tréidliachta Réigiúnach an cheantair. Is féidir teacht ar liosta de na Oifigí Tréidliachta Réigiúnacha anseo.

 

CRÍOCH

                       

Date Released: 28 September 2020